Khi bước vào thai 16 tuần (tương đương với 14 tuần sau thụ thai), mẹ bầu đã hoàn thành 4 tháng đầu tiên của quá trình mang thai. Bụng bầu của mẹ ngày càng lớn và bắt đầu cảm nhận được sự chuyển động của thai nhi bên trong. Thai nhi 16 tuần cũng đang tiếp tục phát triển các chỉ số cơ thể, đồng thời hình thành thêm các cơ quan và chức năng còn thiếu sót.
Thai 16 tuần tuổi phát triển như thế nào?
Trong tuần cuối cùng của tháng thứ tư, thai nhi sẽ trải qua những biến đổi rõ rệt về cấu trúc cơ thể cũng như sự hoạt động của các cơ quan so với giai đoạn thai nhi ở tuần thứ 15. Những thay đổi này bao gồm:
Làn da trong suốt
Trong giai đoạn này, làn da của thai nhi vẫn còn mỏng manh và trong suốt, mẹ bầu có thể quan sát được các mạch máu nhỏ bên dưới da qua hình ảnh siêu âm. Trong những tuần tiếp theo, da của thai nhi sẽ tiếp tục phát triển, trở nên dày hơn và dần dần không còn trong suốt nữa.
Tim mạch
Trong giai đoạn này, tim và hệ thống tuần hoàn máu của trẻ phát triển mạnh mẽ. Tim của trẻ có khả năng bơm khoảng 25 lít máu mỗi ngày, với nhịp đập dao động từ 150 đến 180 lần mỗi phút, vẫn cao hơn nhiều so với nhịp tim của người lớn bình thường.
Mắt cử động
Trong những tuần trước, sự phát triển của mắt thai nhi đã tiến triển đáng kể và trong tuần này, mắt của bé đã di chuyển về vị trí chính xác ở phía trước đầu. Tại tuần thai thứ 16, mí mắt vẫn chưa mở ra, nhưng võng mạc đã bắt đầu hoạt động, cho phép mắt có khả năng cử động và di chuyển qua lại. Đồng thời, thai nhi cũng có thể thể hiện cảm xúc thông qua các hành động như cau mày và nheo mắt.
Hình dạng và kích thước của thai 16 tuần tuổi
Thai nhi 16 tuần tuổi đã phát triển hình dáng rõ ràng của một em bé với đầy đủ các bộ phận và cơ quan trên cơ thể; các giác quan đang được hình thành chi tiết, cùng với những đặc điểm riêng biệt của từng phần trên khuôn mặt như mắt, mũi, miệng,… đang dần hoàn thiện qua từng tuần thai.
Tại thời điểm này, kích thước của thai nhi 16 tuần tuổi có chiều dài cơ thể (được đo từ đầu đến chân) khoảng 7.32 inch (185.93 mm) và nặng khoảng 5.15 ounce (146 gam), tăng thêm 19.05 mm và 28.92 gam so với tuần trước.
Hiện tại, thai nhi có kích thước tương đương với một quả bơ. Kích thước này sẽ tiếp tục gia tăng nhanh chóng trong tuần thai tới.
Mang thai 16 tuần tuổi là mấy tháng?
Khi thai nhi 16 tuần tuổi, có nghĩa là mẹ bầu đang ở giai đoạn tam cá nguyệt thứ hai của thai kỳ, cụ thể là tuần cuối cùng của tháng thứ tư. Trong giai đoạn này, kích thước bụng bầu của mẹ đã gia tăng đáng kể và sự phát triển của thai nhi diễn ra nhanh chóng hơn so với giai đoạn trước.
Do đó, mẹ cần chú ý đến việc di chuyển một cách cẩn thận, đồng thời thực hiện các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ để đảm bảo sức khỏe bản thân và ngăn ngừa những dị tật bẩm sinh cho trẻ.
Các triệu chứng khi ở giai đoạn thai 16 tuần tuổi
Khi mang thai ở tuần thứ 16, cơ thể của mẹ bầu bắt đầu xuất hiện những biến đổi rõ rệt hơn. Bên cạnh một số triệu chứng đã có trước đó, nhiều triệu chứng mới cũng phát sinh, gây ra cảm giác mệt mỏi và khó chịu cho mẹ. Một số thay đổi bao gồm:
- Khó thở: Tình trạng khó thở thường gặp ở các thai phụ trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ hai. Sự gia tăng nồng độ hormone Progesterone trong thời kỳ mang thai khiến thai phụ phải thở nhanh và sâu hơn để đảm bảo cung cấp đủ oxy cho cơ thể và cho thai nhi. Đồng thời, cơ hoành – dải mô cơ ngăn cách giữa tim, phổi và bụng – cũng gia tăng kích thước, làm thay đổi chu kỳ hít thở bình thường của mẹ. Do đó, tình trạng khó thở có thể xuất hiện từ tuần thai thứ 16.
- Thay đổi ở ngực, sự phát triển của tuyến vú: Khi thai nhi lớn lên, kích thước vùng ngực của thai phụ cũng tăng theo. Sự gia tăng này nhằm hỗ trợ quá trình hình thành các ống dẫn sữa bên trong ngực. Lúc này, bầu ngực đã bắt đầu sản xuất sữa để chuẩn bị cho việc nuôi dưỡng thai nhi ngay khi chào đời. Quầng vú sẽ to ra và có màu sẫm hơn, núm vú nhô ra và lớn hơn, đồng thời có khả năng tiết ra sữa non ngay trong tuần này.
- Tăng tiết dịch âm đạo: Trong tuần này, lượng dịch nhầy do âm đạo tiết ra có xu hướng gia tăng tương tự như các tuần trước. Dịch nhầy này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của cơ thể và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập từ âm đạo vào tử cung, gây hại cho thai nhi. Nếu mẹ bầu nhận thấy dịch tiết âm đạo xuất hiện với số lượng lớn, tần suất cao nhưng có màu trắng đục, độ kết dính giống như lòng trắng trứng, không có mùi và không gây khó chịu, thì không cần phải lo lắng, đây là hiện tượng sinh lý bình thường mà bất kỳ bà bầu nào cũng sẽ trải qua.
- Suy yếu tĩnh mạch: Trong giai đoạn này, trọng lượng của thai phụ tăng nhanh chóng cùng với sự gia tăng hormone Progesterone, tạo áp lực lớn lên các mạch máu ở chân, làm cho van tĩnh mạch chân hoạt động nhiều hơn và dẫn đến tình trạng suy yếu. Hơn nữa, khi mang thai, thai phụ thường ít vận động, chủ yếu là đứng, nằm hoặc ngồi lâu, điều này hạn chế quá trình lưu thông máu và góp phần gây suy giảm tĩnh mạch.
- Táo bón: Táo bón là một vấn đề phổ biến trong thời kỳ mang thai. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, nhưng chủ yếu là do nồng độ hormone Progesterone tăng cao, tình trạng mất nước, ít vận động của thai phụ, sự chèn ép của thai nhi lên các dây thần kinh và tĩnh mạch vùng chậu, cũng như sự dư thừa canxi và sắt trong cơ thể mẹ bầu, dẫn đến rối loạn tiêu hóa và táo bón.
- Để cải thiện tình trạng này, mẹ bầu nên tăng cường ăn uống thực phẩm giàu chất xơ, uống đủ nước và bổ sung các lợi khuẩn cần thiết cho cơ thể.- Đau lưng: Tình trạng đau lưng là một hiện tượng phổ biến, xảy ra ở khoảng 50-80% phụ nữ mang thai trong giai đoạn ba tháng giữa của thai kỳ. Một số loại đau lưng thường gặp ở các mẹ bầu bao gồm đau vùng thắt lưng, đau xương chậu và cảm giác đau nhói ở lưng, khiến cho họ luôn cảm thấy mệt mỏi và khó chịu.
- Chảy máu nướu: Trong thời gian mang thai, nướu răng của thai phụ thường trở nên nhạy cảm hơn. Nướu dễ bị viêm, sưng và chảy máu khi mẹ bầu thực hiện việc đánh răng hoặc vệ sinh răng miệng. Tình trạng này thường bắt đầu từ tháng thứ tư của thai kỳ, trở nên nghiêm trọng hơn vào tháng bảy, tám và có xu hướng giảm dần vào tháng thứ chín. Có ba nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này, bao gồm sự thay đổi nồng độ hormone Estrogen và Progesterone trong thai kỳ, thay đổi chế độ dinh dưỡng và sự biến động về lượng canxi trong cơ thể của mẹ bầu.
- Xuất hiện vết rạn da: Từ tuần thai thứ 16, vùng bụng của mẹ bầu bắt đầu xuất hiện những vết rạn da. Nguyên nhân của tình trạng này là do sự gia tăng nhanh chóng kích thước của bụng để tạo điều kiện cho thai nhi phát triển, làm căng các mô cơ xung quanh vùng bụng, dẫn đến đứt gãy các mô liên kết dưới lớp trung bì của da, gây ra các vết rạn.
- Tăng cân nhanh chóng: Cân nặng của phụ nữ mang thai thường có xu hướng tăng mạnh trong ba tháng giữa và ba tháng cuối của thai kỳ. Sự gia tăng này nhằm đảm bảo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi trong bụng mẹ. Trung bình, trong tháng thứ tư của thai kỳ, mẹ bầu có thể tăng khoảng 1.5 – 2kg so với tháng trước. Khối lượng tăng thêm này sẽ được phân bổ cho các yếu tố như: trọng lượng của em bé, nhau thai, mô vú, lượng máu cung cấp, sự phát triển của tử cung và lượng chất béo dự trữ.
- Đau đầu là một hiện tượng thường gặp ở các bà bầu trong thời kỳ mang thai. Trong suốt thai kỳ, cơ thể của người mẹ trải qua nhiều biến đổi liên tục, đặc biệt là sự thay đổi về hormone, nhằm thích ứng và tạo điều kiện cho sự phát triển của thai nhi. Những biến đổi này có thể dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, đau đầu và cảm giác khó chịu. Ngoài ra, tình trạng huyết áp thấp, căng thẳng và thiếu ngủ cũng có thể làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của cơn đau đầu ở thai phụ.
Những việc cần làm khi mang thai ở tuần thứ 16
Các bà bầu cần chú ý thực hiện những điểm quan trọng dưới đây để thai nhi có môi trường phát triển toàn diện. Cụ thể:
- Đảm bảo cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho từng giai đoạn của thai kỳ.
- Thực hiện chế độ dinh dưỡng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Mẹ bầu có thể tham khảo tháp dinh dưỡng dành cho bà bầu để xây dựng chế độ ăn uống hợp lý và hiệu quả.
- Uống ít nhất 2.7 lít nước lọc mỗi ngày để hỗ trợ quá trình tuần hoàn máu và thanh lọc cơ thể.
- Giữ tâm trạng luôn vui vẻ, thoải mái; hạn chế căng thẳng và lo âu trong suốt thời gian mang thai.
- Thường xuyên tập luyện thể dục, yoga, thiền… không chỉ giúp cải thiện tâm trạng mà còn nâng cao sức khỏe và độ dẻo dai của cơ thể.
- Mẹ bầu nên vận động nhẹ nhàng, đi lại cẩn thận; tránh ngồi lâu hoặc nằm nhiều trong thai kỳ.
- Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đúng giờ và đảm bảo giấc ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày.
- Chọn trang phục rộng rãi, thoáng mát; tránh mặc đồ bó sát gây khó chịu và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
- Thực hiện thai giáo và thường xuyên trò chuyện với thai nhi để giúp bé phát triển trí tuệ, thể chất và tăng cường kết nối với cha mẹ.
- Thai phụ nên nằm nghiêng khi ngủ để tạo sự thoải mái cho cả mẹ và thai nhi.
- Thực hiện các xét nghiệm sàng lọc dị tật thai nhi và khám sức khỏe định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
Hy vọng những thông tin trên từ cân điện tử Minh Phúc sẽ giúp các bậc phụ huynh có thêm kiến thức hữu ích về quá trình hình thành và phát triển của thai nhi 16 tuần tuổi trong suốt thai kỳ. Từ đó, có thể xây dựng phương pháp và kế hoạch chăm sóc sức khỏe cho mẹ bầu một cách tốt nhất, đồng thời chuẩn bị điều kiện thuận lợi để chào đón bé yêu ra đời.